لیدیه
لیدیه (به یونانی: Λυδία) پادشاهی باستانی در دوره آهن در باختر (غرب) آناتولی بود مطابق با استانهای امروزی ازمیر و مانیسا در ترکیه.
پایتخت سنتی لیدیه شهر سارد بود.
پادشاهی لیدیه در گستردهترین حالت خود تمامی آناتولی غربی را در تصرف خود داشت.
لیدیه داراترین کشور منطقهٔ آسیای کوچک بود.
پادشاه لیدی به منظور مقابله با کوروش بزرگ با فرمانروای اسپارت که از مهمترین شهرهای یونان بود، پیمان دوستی بست.
کوروش بزرگ به لیدیه حمله برد و سارد را در سال ۵۴۶ ق. م. تصرف نمود.
با فتح شهر سارد به عمر پادشاهی بزرگ لیدی پایان داده شد.
در قرن هفتم پ. م. یونانیان این سرزمین را به تصرف خود در آورده و با ایران همسایه شدند.
آنها شهرهای مهمی از جمله بیزانس یا استانبول فعلی را بنیان نهادند.
امپراتوری روم در سال ۱۹۶ پس از میلاد براین سرزمین تسلط یافت.
زبان
زبان مردم لیدی، زبان لیدیایی بود که از زبانهای هند و اروپایی خانواده زبانهای آناتولی بود. این زبان با زبان لووی و زبان هیتی ارتباط داشتهاست.این زبان سرانجام در قرن نخست پیش از میلاد از بین رفت.